Βουναλάκια πασπαλισμένα από ζάχαρη άχνη ή με μέλι, καρύδι και κανελογαρύφαλλα;
Να το πω και αλλιώς: Κουραμπιέδες ή μελομακάρονα;
Εντάξει! Και τα δύο θέλουμε! Και τα δύο θα φάμε! Μέρες που ΄ναι, δεν θα στερηθούμε τις χριστουγεννιάτικες γλυκές αμαρτίες μας … Εξάλλου πώς θα μοσχοβολήσει το σπίτι όταν θα τα φτιάχνουμε; Και πώς θα τα λιμπιστούμε, βλέποντάς τα σ΄εκείνες τις υπέροχες πυραμίδες των ζαχαροπλαστείων;
Ε, λοιπόν σας έχω καλά και …κακά νέα!
Μπορείτε να φάτε και από τα δύο είδη (τα καλά νέα!), διότι …παχαίνουν και τα δύο το ίδιο (τα κακά νέα!). Το καθένα βέβαια για διαφορετικούς λόγους, οι οποίοι ωστόσο καθορίζουν και την θρεπτική τους αξία. Διότι εδώ το λάδι, τα καρύδια και το μέλι των μελομακάρονων έρχονται αντιμέτωπα με το βούτυρο και τη ζάχαρη των κουραμπιέδων. Ποιο κερδίζει;
Στην πρώτη περίπτωση των μελομακάρονων, το ελαιόλαδο αποτελεί, όπως ξέρουμε, πολύτιμη πηγή αντιοξειδωτικών βιταμινών (κυρίως Ε) αλλά και μονοακόρεστων λιπαρών. Το μέλι και τα καρύδια εξάλλου δίνουν τα απαραίτητα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, που προστατεύουν την καρδιά αλλά και βιταμίνες Β, που συντελούν στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος.
Στην δεύτερη περίπτωση το ζωικό βούτυρο, που περιέχουν οι κουραμπιέδες αποτελεί έναν επιβαρυντικό παράγοντα για τον οργανισμό, αφού είναι πλούσιο σε κορεσμένα λίπη, τα οποία είναι επιβλαβή. Επιπλέον η ζάχαρη έχει μηδενική θρεπτική αξία αλλά αντίθετα είναι πολύ παχυντική.
Από την άλλη ωστόσο να ξέρετε, ότι θερμιδικά αποδίδουν και τα δύο το ίδιο περίπου: 150 θερμίδες το κομμάτι!
Παράδοση αιώνων!
Επιλέγουμε με μέτρο λοιπόν αλλά τιμούμε και την παράδοση. Η οποία όσον αφορά τα μελομακάρονα μας έρχεται από πολύ μακριά. Από την αρχαία Ελλάδα!
Μεγάλες γιορτές γίνονταν στην αρχαιότητα στα τέλη Δεκεμβρίου για το χειμερινό ηλιοστάσιο και τότε έφτιαχναν γλυκά που αποτελούνταν λίγο πολύ από υλικά ίδια με αυτά των μελομακάρονων: αλεύρι, λάδι, μέλι, καρπούς. Μια παράδοση που πέρασε και στους χριστιανικούς χρόνους, αφού τα αρχαία έθιμα διατηρήθηκαν και στην νέα θρησκεία, καθώς τα Χριστούγεννα αντικατέστησαν τις ειδωλολατρικές γιορτές.
Ενδιαφέρον έχει και η προέλευση της λέξης μελομακάρονο. Προέρχεται από τη λέξη μάκαρος (μάκαρ στα αρχαία ελληνικά) που σημαίνει ο ευλογημένος και ο ευτυχής. Μακαρία ονόμαζαν ένα είδος άρτου ή και πίτας που προσφερόταν στους νεκρούς για την ανάπαυση της ψυχής, ψυχόπιτα δηλαδή. Στο Μεσαίωνα η λέξη αυτή έγινε «μακαρωνία» που ήταν ένα κομμάτι άρτου σε σχήμα περίπου του σημερινού μελομακάρονου, που προσφερόταν επίσης ως ψυχόπιτα. Έτσι μάλιστα υιοθετήθηκε και από τους Λατίνους, που αργότερα διατήρησαν την λέξη ως maccarone: μακαρόνι! Στο μεταξύ στην Ελλάδα κάποιος περιέλουσε με μέλι τα «πιτάκια» αυτά και φθάσαμε στα σημερινά μελομακάρονα!
΄Οσο για τους κουραμπιέδες, να πούμε πρώτα ότι η λέξη είναι τούρκικη αλλά η προέλευσή της είναι αραβική. Σημαίνει μάλιστα ξηρό μπισκότο: kuru=ξηρό, biye=μπισκότο. Η ρίζα του γλυκού όμως λένε, ότι αναζητείται στην Περσία, απ΄όπου έκανε σιγά σιγά το μακρύ ταξίδι για να φθάσει στην Αραβία, την Τουρκία, το Λίβανο, την Αλβανία, την Ισπανία. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την τεχνική του διπλοφουρνίσματος που αφαιρεί την υγρασία από τα παρασκευάσματα ώστε να αντέχουν περισσότερο στη χρόνο. (Στην αρχαία Ελλάδα ονομάζονταν δίπυρα!)
Στην Ελλάδα οι κουραμπιέδες έφτασαν πιθανότατα με τους πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και έγιναν αμέσως …ανάρπαστοι. Το έθιμο μάλιστα δεν τηρείται μόνον τα Χριστούγεννα αλλά σε πολλές περιοχές της Ελλάδας σε κάθε γιορτή! Θρησκευτική και οικογενειακή! Αιγοπρόβειο βούτυρο και αμύγδαλα είναι αυτά που απογειώνουν τη γεύση τους!
Καλοφάγωτα!